Slaapproblemen en vermoeidheid na kanker

Slaapproblemen en vermoeidheid zijn veelvoorkomende problemen na de behandeling tegen kanker. Waar komt die vermoeidheid vandaan en hoe komt het dat je, ondanks die vermoeidheid, toch niet goed slaapt? In dit artikel proberen we die vragen voor je te beantwoorden en vertellen we je meer over wat je zelf kunt doen om klachten te verminderen.



Als je je constant moe voelt, is dat natuurlijk enorm vervelend. Er is weinig zo frustrerend als moe naar bed gaan om vervolgens heel de nacht wakker te liggen. Logischerwijs wil je daar dan iets aan doen. Worden je klachten te erg, of merk je dat ze te veel invloed hebben op je leven en je welzijn? Ga er dan mee naar een arts of specialist.

Vermoeidheid

Vermoeidheid kan enorm veel oorzaken hebben. Zo kan vermoeidheid een bijwerking zijn van de behandeling of van de kanker zelf. Ook als je klaar bent met de behandeling, kan die vermoeidheid blijven hangen. Je lichaam is immers nog druk aan het genezen en dat kan behoorlijk lang duren. Slaap je slecht of ervaar je veel stress of prikkels? Ook dat kunnen oorzaken zijn van vermoeidheid.

Slaapproblemen

Veel mensen hebben ook na de behandeling last van slaapproblemen. Je behandeling is voorbij en mensen gaan ervan uit dat je zorgen voorbij zijn, maar dat is vaak niet het geval. Je lichaam is nog niet genezen en je bent misschien nog bang. Fysieke ongemakken die zijn blijven hangen of nog niet zijn opgelost en stress kunnen voor resulteren in aanhoudende slaapproblemen. Ook medicijnen die je misschien nog een tijdje door moet slikken, kunnen ervoor zorgen dat je niet goed in slaap valt.

Dit kan een vicieuze cirkel veroorzaken: je bent moe, maar je kunt door zorgen of lichamelijke ongemakken niet of niet goed slapen. De volgende dag is je vermoeidheid erger, maar als je naar bed gaat, maak je je zorgen over of je wel of niet zal kunnen slapen, waardoor je weer wakker blijft liggen. Ook onderliggende stress, waarvan je niet direct door hebt dat die aanwezig is, kan een oorzaak zijn van je slaapproblemen. Wees je dus erg bewust van wat er door je heen gaat en probeer deze cirkel te doorbreken.

Slapen zonder slaapproblemen, hoe doe je dat?

‘Joh, als je gewoon gaat liggen en je ogen dicht doet, val je gewoon vanzelf in slaap.’ Dat heb je vast al vaker gehoord en inmiddels weet je ook dat dat in ieder geval niet werkt voor jou, anders zou je dit blog immers niet lezen. Maar wat werkt dan wel? Hoe zorg je ervoor dat je beter slaapt en hoe voorkom je die tergende vermoeidheid? Hieronder geven we je een paar simpele tips.

Gezond eten

Veel mensen weten het niet, maar voeding heeft veel invloed op onze slaap. Vermijd suikers en cafeïne ongeveer drie tot vier uur voor je gaat slapen, dat kan namelijk zorgen voor slaapproblemen. Zorg ook voor een gezond en gebalanceerd dieet. Weet je niet goed hoe je dit moet aanpakken omdat je eetpatroon of smaak is veranderd? Schakel dan een oncologisch diëtist in voor professionele, persoonlijke begeleiding. In ons laatste magazine schreven we hier een uitgebreid artikel over.

Voldoende bewegen

Het lijkt een open deur, maar als je niet genoeg beweegt, is je lichaam ook niet moe genoeg om tot rust te komen. Sleep jezelf dus toch even naar buiten voor een wandeling of fietstocht in de frisse lucht, ondanks je gevoelens van vermoeidheid. Die frisse lucht kan er vervolgens zelfs voor zorgen dat je vermoeidheid wat vermindert.

Blauw licht

Ons lichaam maakt melatonine aan zodra het blauw licht in de omgeving vermindert. Blauw licht komt echter ook uit schermen, zoals die van je televisie, je telefoon en je computer. Vermijd blauw licht een aantal uren voordat je gaat slapen. Zo heeft je lichaam de tijd om melatonine aan te maken. Computers en telefoons kun je vaak een blauwlichtfilter geven, waardoor het blauwe licht uit het scherm wordt gefilterd. Zo hoef je niet per se je telefoon weg te leggen, maar kun je wel het blauwe licht vermijden.

Een goed ritme

Een lichaam werkt op ritme. Eet je iedere dag om 10:00 uur, dan krijg je waarschijnlijk ook rond deze tijd honger. Voor slaap werkt dat hetzelfde. Ga je iedere dag om 22:00 uur ‘s avonds naar bed, dan weet je lichaam dat het moe moet worden rond die tijd. Houd daarom een vast ritme aan. Ga op dezelfde tijd naar bed en sta ook iedere dag rond dezelfde tijd op, ook als je een nacht slecht hebt geslapen en je eigenlijk nog even wilt blijven liggen.

Maak je hoofd leeg

Met een vol hoofd kun je niet slapen. Probeer daarom je gedachten leeg te maken voordat je gaat slapen. Voor sommigen werkt een kwartier mediteren erg goed, anderen luisteren graag naar een podcast of rustgevende muziek. Je kunt er ook een boek bij pakken, daar worden je ogen ook moe van. Heb je te veel aan je hoofd? Schrijf het dan allemaal eens op voordat je gaat slapen. Dan kun je het kwijt en hoeft het niet in je hoofd te blijven hangen. Ontspanning is in ieder geval erg belangrijk voordat je gaat slapen. Zorg er dus voor dat je dat doet, het maakt niet uit op welke manier je dit doet.

Als je wakker ligt

Bovenstaande tips zijn geen wondertips en het gaat je dan ook waarschijnlijk nog wel eens gebeuren dat je wakker ligt. Raak niet in paniek, draai de wekker om zodat je niet de hele tijd naar de klok staart en accepteer dat je wakker bent. Dat klinkt gek, maar als je frustraties voelt en hierop reageert door jezelf druk te maken, werkt dat juist averechts. Kun je echt niet slapen? Sta dan op en ga iets ontspannends doen. Misschien word je dan vanzelf slaperig.

Bronnen: Alles over kanker, Kanker.nl