Chemobrein? Zo ga je ermee om

Chemobrein? Zo ga je ermee om

Veel mensen krijgen te maken met haaruitval of smaakverandering tijdens de chemo. Dat zijn welbekende problemen waarvan je veelal weet dat je ze kunt verwachten. Wat veel mensen echter niet verwachten, zijn de cognitieve problemen die door kanker kunnen ontstaan. Dat noemen we ook wel het chemobrein. Plotseling ben je erg vergeetachtig en heb je moeite met multitasken. Die problemen blijven vaak ook nog lang na de behandeling aanwezig, wat enorm lastig kan zijn. 

Constant vergeten waar je mee bezig bent, je zinnen niet kunnen afmaken en overal lijstjes voor moeten maken: dat zijn goede omschrijvingen van het chemobrein. De wetenschap weet nog niet precies hoe het zogenaamde chemobrein ontstaat. Het woord verwijst naar chemotherapie en lang werd ook gedacht dat een chemobehandeling inderdaad invloed heeft op de hersenen. Echt hard bewijs was daar echter nog niet voor en uit een onderzoek uit 2015 door Kerstin Hermelink blijkt zelfs dat veel patiënten ook vóór de behandeling al last hadden van de cognitieve problemen. Zodra je dus kanker krijgt, kun je te maken krijgen met een chemobrein. Chemo, of een andere behandeling, is dus geen vereiste om last te krijgen van een chemobrein. De kans is wel groot dat het chemobrein je pas op begint te vallen, als je klaar bent met de behandelingen. Dan wil je immers je leven weer oppakken en loop je tegen het chemobrein aan. Wáár deze problemen dus precies vandaan komen, is nog niet bekend. Dát ze bestaan, is inmiddels wel zeker.

Het chemobrein is (meestal) tijdelijk


De meeste (ex-)patiënten hebben slechts tijdelijk last van een chemobrein. Na verloop van tijd zouden de cognitieve problemen minder moeten worden. Het verschilt echter wel per persoon hoeveel tijd daar precies overheen gaat. Daarbij zijn er ook mensen die een stuk langer last blijven houden van een chemobrein. Het chemobrein kan ook erg veel effect hebben op je werk, opleiding en sociale leven en dat is frustrerend.

Wat doe je tegen een chemobrein?


Tegen een chemobrein valt weinig te doen. Je bent vergeetachtiger en dus heb je misschien de neiging om je geheugen wat extra te gaan trainen. Af en toe wat geheugentraining kan natuurlijk geen kwaad, maar sla er niet te veel in door. Rust is namelijk veel belangrijker. Zet een stap terug, probeer stress te vermijden en je hoofd leeg te maken. Zorg ook goed voor jezelf. Dat betekent gezond eten, voldoende slapen en vermijd het drinken van alcohol. 

Tips voor het omgaan met je chemobrein


Dat het chemobrein meestal tijdelijk is, lucht je vast enigszins op. Toch kan het voor veel frustraties zorgen en wil je er waarschijnlijk snel van af. Heb je echt veel last van cognitieve problemen? Dan is het goed om contact op te nemen met bijvoorbeeld een psycholoog of maatschappelijk werker. Je kunt dan aan de slag met cognitieve revalidatie en dat kan enorm helpen. Er zijn ook handige tips die je zelf kunt toepassen om de klachten te verminderen en om om te leren gaan met je chemobrein. We sommen ze voor je op.

Pexels christina morillo 1181343
Een goede planning kan je erg helpen

1. Zorg voor een goede planning


Een chemobrein zorgt ervoor dat je gemakkelijk zaken vergeet. Vervelend, want dat vergeten levert je constant veel stress op. Het is dan ook goed om met een strakke agenda te werken. Plan dagelijks goed in wat je wilt doen op een dag en maak lijstjes van de dingen die je moet doen. Plan niet te veel in en verdiep je in welke vorm van tijdsmanagement voor jou werkt zodat je niet overprikkeld raakt.

2. Genoeg rust en slaap is belangrijk


Voldoende rust en slaap is belangrijk voor je gezondheid. Wanneer er van alles gaande is met je gezondheid, is genoeg rust en slaap dan ook cruciaal. Door je hoofd voldoende rust te geven, kunnen cognitieve problemen zich sneller herstellen en verminder je stress. Het is niet altijd makkelijk om na kanker goed te slapen, ook daar schreven we een artikel over.

3. Vraag om hulp


Na je behandeling begin je pas met genezen en dit kan een erg zware periode zijn. Vraag dan ook om hulp bij familie en vrienden en praat over het probleem. Dat lucht niet alleen op, maar het helpt je naasten ook veel beter te begrijpen wat er speelt. Zo kunnen ze er dan rekening mee houden. 

4. Houd een dagboek bij


Het bijhouden van een dagboek kan je enorm helpen. Door dagelijks te beschrijven wat je die dag gedaan hebt en hoe je je daarbij voelde, leer je namelijk veel over jezelf. Je leert zo op welke momenten van de dag je het meeste energie hebt, welke taken je het meeste moeite kosten en je krijgt een beter inzicht in wat je allemaal doet en denkt. Een dagboek kan je dus helpen bij het organiseren van je dag.

5. Zorg voor routine


Routines zijn fijn, je hoeft er immers weinig bij na te denken. Richt je dag daarom in met een vaste routine op. Sta op dezelfde tijd op en volg vanaf dat moment een relatief vaste planning. Een vaste dagstructuur maakt het makkelijker om je aandacht erbij te houden en zorgt ervoor dat je minder snel iets vergeet. Leg ook je spullen altijd op dezelfde plek. Dat zorgt ervoor dat je ze niet zo snel meer kwijt raakt.

Bronnen: Kanker.nl, Overweg met kanker, Kerstin Hermelink (2015)
Tess Mutsters | Hoofdredactrice Kanjer
Tess Mutsters studeerde in 2020 af aan de opleiding journalistiek in Tilburg. Ze heeft een passie voor lezen, schrijven, redigeren en fotograferen. Op de middelbare school koos ze het natuur & gezondheid pakket, een achtergrond die niet vaak voorkomt ...
Meer van deze auteur
Reageren?
Log in of maak (gratis) een account aan om te kunnen reageren en reacties van anderen te kunnen lezen! Account aanmaken